मानवीय गुणों को धारण करने से जीवन सुखमयी व्यतीत होगा – सत्गुरु माता सुदीक्षा जी महाराज

मानवीय गुणों को धारण करने से जीवन सुखमयी व्यतीत होगा – सत्गुरु माता सुदीक्षा जी महाराज
-महाराष्ट्र का 54वां निरंकारी संत समागम स्थिरता का संदेश देता हुआ सम्पन्न
होशियारपुर, 01 मार्च, 2021: ‘‘यदि हम वास्तव में मनुष्य कहलाना चाहते हैं तो हमें मानवीय गुणों को अपनाना होगा। इसके विपरीत यदि कोई भी भावना मन में आती है तो हमें स्वयं का मूल्यांकन करना होगा और सूक्ष्म दृष्टि से मन के तराजू़ में तोलकर उसे देखना होगा। ऐसा करने से हमें यह एहसास होगा कि हम कहां पर गलत हैं।’’ यह प्रेरणादायी विचार निरंकारी सत्गुरु माता सुदीक्षा जी महाराज ने महाराष्ट्र के 54वें प्रादेशिक निरंकारी सन्त समागम के समापन पर व्यक्त किए।
सत्गुरू माता सुदीक्षा जी ने कहा कि यथार्थ मनुष्य बनने के लिए हमें हर किसी के साथ प्यार भरा व्यवहार, सबके प्रति सहानुभूति, उदार एवं विशाल होकर दूसरे के अवगुणों को अनदेखा करते हुए उनके गुणों को ग्रहण करना होगा। सबको समदृष्टि से देखते हुए एवं आत्मिक भाव से युक्त होकर दूसरों के दुख को भी अपने दुख के समान मानना होगा। इसके साथ ही और भी जो मानवीय गुण हैं उनको भी धारण करने से जीवन सुखमयी व्यतीत होगा।
माता सुदीक्षा जी ने आगे कहा कि – मनुष्य स्वयं को धार्मिक कहता है और अपने ही धर्म के गुरु-पीर-पैगम्बरों के वचनों का पालन करने का दावा भी करता है। परंतु वास्तविकता तो यही है कि आपकी श्रद्धा कहीं पर भी हो, हर एक स्थान पर मानवता को ही सच्चा धर्म बताया गया है और ईश्वर के साथ नाता जोडक़र अपना जीवन सार्थक बनाने की सिखलाई दी गई है। मनुष्य जीवन बड़ा ही अनमोल है और प्रभु प्राप्ति के लिए उम्र का कोई तकाज़ा नहीं होता। किसी भी उम्र का मनुष्य ब्रह्मज्ञानी सन्तों का सान्निध्य पाकर क्षणमात्र में प्रभु-परमात्मा की पहचान कर सकता है। यह तीन दिवसीय संत समागम इस वर्ष वर्चुअल रूप ;अपतजनंसद्ध में आयोजित किया गया जिसका सीधा प्रसारण निरंकारी मिशन की वेबसाईट एवं संस्कार टी.वी. चैनल के माध्यम द्वारा हुआ। समस्त भारत वर्ष तथा विदेशों में लाखों निरंकारी भक्तों के अतिरिक्त श्रद्धालु सज्जनों ने घर बैठे इस सन्त समागम का भरपूर आनंद प्राप्त किया। समागम के प्रथम दिन सत्गुरू माता सुदीक्षा जी ने अपनी दिव्य वाणी में फरमाया कि ईश्वर को हम किसी भी नाम से सम्बोधित करे वह तो सर्वव्यापी है और हर किसी की आत्मा इस निराकार परमात्मा का ही अंश है। स्वयं की पहचान के लिए परमात्मा की पहचान ज़रूरी है क्योंकि ब्रह्मानुभूति से ही आत्मानुभूति सम्भव है। स्थिर परमात्मा से जीवन में स्थिरता, शान्ति और सन्तुष्टि जैसे दिव्य गुण आते हैं। परमात्मा पूरे ब्रह्माण्ड का कर्ता है इसकी अनुभूति हर कार्य को सहजता से स्वीकार करने की अनुभूति देती है। परमात्मा का आधार लेने से जीवन में उथल-पुथल सन्तुष्टि में परिवर्तित हो जाती है। सत्गुरू माता जी ने आगे कहा कि – अपने दैनिक जीवन में हर परिस्थिति का आकलन करने के लिए एवं उचित ढंग से शरीर का संचालन करने के लिए ज्ञानेंद्रियों का उपयोग करना है और इन इंद्रियों के अधीन नहीं रहना हैं। इसी पर हमारे मन का कर्म निर्भर करता है। यदि इंद्रियां हमारे नियंत्रण में है तब हम उनका उचित सदुपयोग कर पाते हैं इसलिए हमें इंद्रियों में उलझना नहीं है अपितु उन्हें अपने नियंत्रण में रखना है।
सेवादल रैली
समागम के दूसरे दिन का शुभारम्भ सेवादल रैली द्वारा किया गया जिसमें महाराष्ट्र के भिन्न-भिन्न प्रांतों से आए सेवादल के भाई-बहनों ने भाग लिया। इस रैली में शारीरिक व्यायाम के अतिरिक्त खेलकूद तथा मलखम्ब जैसे साहसी करतब दिखाए गए। साथ ही साथ मिशन की सिखलाई पर आधारित लघु नाटिकायें भी प्रस्तुत की गई। सेवादल रैली में अपना आशीर्वाद प्रदान करते हुए सत्गुरू माता जी ने कहा कि – सारी मानवता को अपना परिवार मानते हुए, अहंकार को त्यागकर, समय की ज़रूरत के अनुसार, मर्यादा एवं अनुशासन में रहकर मिशन द्वारा वर्षों से सेवा का योगदान दिया जा रहा है। सेवा करते हुए, हर किसी को प्रभु का अंश मानकर उसकी सेवा करनी चाहिए क्योंकि मानव सेवा परमात्मा की ही सेवा है। जो मिशन की अहम सिखलाई हैय – नर सेवा, नरायण पूजा।
दूसरे दिन शाम के सत्संग समारोह को संबोधित करते हुए सत्गुरू माता जी ने कहा कि जीवन में स्थिरता लाने के लिए चेतनता एवं विवेक की आवश्यकता होती है और इसके लिए यह जरूरी है कि हम परमात्मा को अपने हृदय में स्थान दें, तब मन स्वत: ही निर्मल हो जाता है। किसी भी प्रकार के नकारात्मक भावों का स्थान नहीं रहता, जब परमात्मा हृदय के रोम-रोम में बसा हो। आगे माता जी ने कहा कि – पुरातन सन्तों ने भी यही कहा है कि इस ईश्वर को खुली आँखों से देखा जा सकता है। परमात्मा के दर्शन से हमें स्वयं की भी पहचान हो जाती है कि हम शरीर न होकर आत्मा रूप में है। युगों युगों से सन्तों, भक्तों ने यही कहा है कि परमात्मा से नाता जोडक़र; भक्ति के पथ पर चलने से ही जीवन का कल्याण हो सकता है और हमारी आत्मा बंधन मुक्त होकर मोक्ष को प्राप्त कर सकती है।
कवि दरबार
समागम के तीसरे दिन का मुख्य आकर्षण एक बहुभाषी कवि दरबार रहा। जिसका शीर्षक ‘स्थिर से नाता जोड़ के मन का, जीवन को हम सहज बनायें’ था। इस विषय पर आधारित कई कवियों ने अपनी कवितायें मराठी, हिंदी, सिंधी, गुजराती, पंजाबी एवं भोजपुरी आदि भाषाओं के माध्यम से प्रस्तुत की।
समागम के तीनों दिन महाराष्ट्र के विभिन्न क्षेत्रों से तथा आसपास के राज्यों एवं देश-विदेशों से भी संतों ने सम्मिलित होकर अपने भावों को अभिव्यक्त किया। इसके अतिरिक्त सम्पूर्ण अवतार बाणी एवं सम्पूर्ण हरदेव बाणी के पावन शब्दों के कीर्तन से तथा पुरातन सन्तों की रब्बी बाणियों एवं मिशन के गीतकारों की प्रेरणादायी भक्ति पूर्ण रचनाओं की प्रस्तुतियों द्वारा मिशन की विचारधारा पर आधारित सारगर्भित सन्देश दिया गया।

ਮਾਨਵੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਸੁਖਮਈ ਬਤੀਤ ਹੋਵੇਗਾ : : ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਸੁਦੀਕਸ਼ਾ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ
-ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ 54ਵਾਂ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਸੰਤ ਸਮਾਗਮ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਸੰਪੰਨ
ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ , 01 ਮਾਰਚ , 2021: ‘‘ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਕਹਿਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵੀ ਭਾਵਨਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਅਪਣੇ ਆਪ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ । ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਗਲਤ ਹਾਂ । ’’ ਇਹ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਸੁਦੀਕਸ਼ਾ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ 54ਵੇਂ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਸੰਤ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਸਮਾਪਨ ਉੱਤੇ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੇ । ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਸੁਦੀਕਸ਼ਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਹੀ ਅਰਥਾਂ ਚ ਮਨੁੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਭਰਿਆ ਵਿਹਾਰ , ਸਭ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੋ ਕੇ ਦੂਜੇ ਦੇ ਅਵਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਣਡਿੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨਾਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ । ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਦਿ੍ਰਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਭਾਵ ਨਾਲ ਯੁਕਤ ਹੋਕੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖ ਦੇ ਸਮਾਨ ਮੰਨਣਾ ਹੋਵੇਗਾ । ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਵੀ ਜੋ ਮਾਨਵੀ ਗੁਣ ਹਨ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਸੁਖਮਈ ਬਤੀਤ ਹੋਵੇਗਾ ।
ਮਾਤਾ ਸੁਦੀਕਸ਼ਾ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ – ਮਨੁੱਖ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਧਰਮ ਦੇ ਗੁਰੂ – ਪੀਰ – ਪੈਗੰਬਰਾਂ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਤਾਂ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਸ਼ਰਧਾ ਕਿਤੇ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਹਰ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਹੀ ਸੱਚਾ ਧਰਮ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਤਾ ਜੋੜਕੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਾਰਥਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਨਮੋਲ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਉਮਰ ਦਾ ਕੋਈ ਤਕਾਜਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ । ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨੀ ਸੰਤਾਂ ਦਾ ਸੰਗ ਪਾਕੇ ਇੱਕ ਛਿਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭੂ – ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਤਿੰਨ ਰੋਜ਼ਾ ਸੰਤ ਸਮਾਗਮ ਇਸ ਸਾਲ ਵਰਚੁਅਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਸੁਦੀਕਸ਼ਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁੰਦਰ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਫਰਮਾਇਆ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਾਮ ਨਾਲ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰੀਏ ਉਹ ਤਾਂ ਸਰਵਵਿਆਪੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਤਮਾ ਇਸ ਨਿਰੰਕਾਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਹੀ ਅੰਸ਼ ਹੈ । ਅਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਲਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨ ਨਾਲ ਹੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਸੰਭਵ ਹੈ । ਸਥਿਰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ , ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸਟੀ ਜਿਹੇ ਰੱਬੀ ਗੁਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਪੂਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਕਰਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹਰ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਲੈਣ ਨਾਲ਼ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਉਥੱਲ – ਪੁਥਲ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਸੰਤੁਸਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ – ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਉਚਿੱਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ ਲਈ ਗਿਆਨ ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਹੈ । ਇਸ ਉੱਤੇ ਸਾਡੇ ਮਨ ਦਾ ਕਰਮ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਇੰਦਰੀਆਂ ਸਾਡੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨਾਂ ਦਾ ਉਚਿਤ ਸਦਉਪਯੋਗ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ । ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ।
ਸੇਵਾਦਲ ਰੈਲੀ
ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਆਰੰਭ ਸੇਵਾਦਲ ਰੈਲੀ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਭਿੰਨ – ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਤੋ ਆਏ ਸੇਵਾਦਲ ਦੇ ਭਰਾ-ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ । ਇਸ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਿਕ ਕਸਰਤ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਕਰਤਬ ਦਿਖਾਏ ਗਏ । ਸੇਵਾਦਲ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ – ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ , ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ , ਸਮੇਂ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ , ਮਰਿਆਦਾ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ ਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ , ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਅੰਸ਼ ਮੰਨ ਕੇ ਉਸਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਨਵ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੈ। ਜੋ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਅਹਿਮ ਸਿਖਲਾਈ ਹੈ – ਨਰ ਸੇਵਾ , ਨਰਾਇਣ ਪੂਜਾ ।
ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਤਸੰਗ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਚੇਤਨਤਾ ਅਤੇ ਵਿਵੇਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨ ਦੇਈਏ , ਤੱਦ ਮਨ ਅਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਨਿਰਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਾਂ ਦਾ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ , ਜਦੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹਿਰਦੇ ਦੇ ਰੋਮ – ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਹੋਵੇ । ਅੱਗੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ – ਪੁਰਾਤਨ ਸੰਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰੱਬ ਨੂੰ ਖੁੱਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਵੀ ਪਹਿਚਾਣ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਰੀਰ ਨਾ ਹੋਕੇ ਆਤਮਾ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਾਂ । ਜੁਗਾਂ ਜੁਗਾਂ ਤੋਂ ਸੰਤਾਂ , ਭਗਤਾਂ ਨੇ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ਼ ਨਾਤਾ ਜੋੜ ਕੇ, ਭਗਤੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਉੱਤੇ ਚਲਣ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਕਲਿਆਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਆਤਮਾ ਬੰਧਨ ਮੁਕਤ ਹੋਕੇ ਮੁਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ
ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ੀ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ ਰਿਹਾ । ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ‘ਸਥਿਰ ਨਾਲ ਨਾਤਾ ਜੋੜ ਕੇ ਮਨ ਦਾ , ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਹਿਜ ਬਣਾਈਏ’ ਸੀ । ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕਈ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਮਰਾਠੀ , ਹਿੰਦੀ , ਸਿੰਧੀ , ਗੁਜਰਾਤੀ , ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਭੋਜਪੁਰੀ ਆਦਿ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ।